اثرات سامانه مدیریت ناوگان در بهبود مدیریت خودروهای کارخانه شیشه اردکان

کارخانجات شیشه فلوت اردکان با هدف ایجاد کارخانجات اکتشاف و استخراج مواد معدنی، تولید و فرآوری مواد اولیه شیشه ، تولید انواع شیشه به روش فلوت و ایجاد کارگاه‌های تولیدی صنایع جانبی شیشه در اردکان یزد تأسیس و عملیات ساختمانی اولین خط تولید این شرکت در سال ١٣٨٧ آغاز و طی نیمه دوم سال ١٣٩٠ تکمیل و به بهره برداری رسید. کارخانجات شیشه فلوت اردکان با بهره گیری از آخرین تکنولوژی و ماشین آلات روز دنیا به شکل کاملا مکانیزه، امکان تولید محصولاتی با کلاس A را فراهم نموده و اکنون با دارا بودن بزرگترین کوره تولید شیشه در خاورمیانه، کاملترین مجتمع تولیدی شیشه در غرب آسیا بشمار می‌آید.

کارخانه شیشه اردکان با بررسی چالش‌های موجود در سیستم در سال ۱۳۹۳ تصمیم به تجهیز خودروهای گرفت. تعداد ۱۱ خودرو در سال ۱۳۹۶ به سامانه مدیریت ناوگان تجهیز شدند. از این میان برای تهیه گزارش حاضر از اطلاعات ۸ خودرو استفاده شده است. کاربر این سیستم در مرداد ماه سال ۱۳۹۶، مورد آموزش جامع قرار گرفته و گزارش‌های مربوط به دریافت وزن لحظه‌ای خودرو، رفتار راننده و کارکرد خودرو را فرا گرفته است. مجموع این موارد اثرات سامانه مدیریت ناوگان در این کارخانه را نشان می دهد.

در این گزارش خودروهای تجهیز شده به سه دسته خودرو ایسوزو، اسکانیا و سی ان سی تقسیم شده‌اند. که تعداد ۱ خودرو اسکانیا، ۱ خودرو سی ان سی و ۶ خودرو ایسوزو می‌باشند.

• مدیریتی
• اقتصادی
• کنترلی
• خدماتی

“با توجه به اینکه در کارخانه شیشه اردکان مصرف سوخت و هزینه‌های تعمیرات و نگهداری متوجه سازمان نبوده و بر عهده راننده است، بعد اقتصادی این طرح زیاد مورد توجه شرکت نیست. با این حال در این گزارش کاهش هزینه‌ها نیز مورد تحلیل قرار گرفته است.”

• عدم آگاهی از موقعیت مکانی و زمانی تخلیه بار
• عدم کنترل بر رفتار راننده
• عدم آگاهی از میزان آسیب‌های وارد شده بر بار با توجه به عملکرد و نوع رانندگی راننده

تمامی مشکلات فوق به صورت موردی بررسی شده است.

زمان و مکان تخلیه بار برای مدیران کارخانه شیشه اردکان از اهمیت زیادی برخوردار است. پیش از استفاده از سیستم، رانندگان با حرکت به سمت مقصد شروع فعالیت را اعلام می‌کردند. در این میان، در صورت تغییر مقصد رانندگان بدون اطلاع مدیران به سمت مقصد نهایی حرکت می‌کرده‌اند. قطعا با این عملکرد هزینه‌ای را نیز از کارخانه مقصد دریافت می‌کردند.

با استفاده از سامانه مدیریت ناوگان، وزن بار در ابتدای بارگیری مشخص می‌شود. ضمن اینکه با استفاده از نمودار کنترل وزن بار، می‌توان از وزن لحظه به لحظه بار در موقعیت‌های مکانی و زمانی مختلف نیز آگاهی پیدا کرد. با این اطلاعات امکان سرقت از بار و همچنین اضافه کردن بار در مسیر به حداقل می‌رسد. مکان و زمان تخلیه بار مشخص شده و رانندگان با آگاهی مدیران، فرآیند بارگیری تا تخلیه را طی می‌کنند.

با توجه به جدول، مشاهده می‌شود که میزان مسافت پیموده شده در ماه اول به کارگیری سامانه و ماه‌ آخر با کاهش چشمگیری رو به رو شده است.

این موضوع نشان دهنده کاهش مسافت‌های پیموده شده بیهوده و همچنین پیروی رانندگان از مقررات سازمانی است. در مجموع میزان مسافت پیموده شده نزدیک به ۱۰۱۸۹ کیلومتر در ماه برای ۸ خودرو کاهش پیدا کرده است.

میزان آسیب به بار با عدم احتیاط راننده در رانندگی رابطه مستقیم دارد. یکی از مشکلات مدیران کارخانه شیشه اردکان عدم کنترل رفتار راننده و آگاهی از سرعت حرکت آن‌ها بوده است.

با استفاده از سامانه مدیریت ناوگان نه تنها سرعت بلکه ترمزهای شدید و خیلی شدید، شتاب‌های شدید، میانگین سرعت و حتی حداکثر سرعت را می‌توان به راحتی کنترل و ثبت کرد.

کارکرد درجا یکی از شاخص‌های سنجش کیفیت رفتار راننده می‌باشد. سوخت مصرفی در حالت کارکرد درجا با هنگام طی مسافت تفاوت چندانی ندارد.

با توجه به مقایسه داده‌های مربوط به خودرو اسکانیا و مقایسه مسافت پیموده شده، زمان روشن بودن و همچنین سوخت مصرفی، دیده می‌‎شود هر ۵/۱ ساعت کارکرد درجا دقیقا مثل طی کردن مسافت در ۱ ساعت و میانگین سرعت ۴۰ کیلومتر بر ساعت است. در نتیجه کاهش کارکرد درجا به میزان زیادی هزینه‌های تعمیرات و نگهداری و همچنین سوخت مصرفی را کاهش می‌دهد. در مجموع میزان کارکرد درجا به میزان ۲۰ ساعت در ماه برای ۸ خودرو کاهش پیدا کرده است. در نتیجه سوخت مصرفی نیز به همین نسبت کاهش می‌یابد.

در این جدول ترمزهای شدید به صورت تعداد درج شده است. با مقایسه دو ستون ابتدای به کارگیری سامانه و آخرین ماه می‌بینیم که ترمزهای شدید با کاهش چشمگیری رو به رو شده است. از آنجایی که ترمزهای شدید برای خودروهای باربری نه تنها هزینه‌های تعمیرات و نگهداری را افزایش داده و احتمال بروز تصادفات را صعودی می‌کند، امکان آسیب به بار نیز وجود دارد. با کنترل این شاخص می‌توان آسیب به بار را نیز کاهش داد.

در جدول فوق داده‌های مربوط به ترمزهای خیلی شدید ثبت شده است. شاخص ترمزهای شدید نیز مانند ترمزهای خیلی شدید است. در نتیجه کنترل آن نه تنها هزینه‌ها بلکه میزان آسیب به بار را نیز کاهش می‌دهد. با مقایسه اعداد شاهد کاهش ترمزهای خیلی شدید هر خودرو هستیم.

سه جدول فوق داده‌های مربوط به میانگین سرعت، حداکثر سرعت و همچنین مدت زمان حرکت با سرعت غیر مجاز را نشان می‌دهند.

سرعت یکی از مهمترین شاخص‌های مربوط به کنترل رفتار راننده می‌باشد. با کنترل این شاخص علاوه بر کاهش هزینه‌های سوخت مصرفی و تعمیرات و نگهداری، امکان بروز تصادفات و همچنین آسیب به بار نیز کاهش پیدا می‌کند. شاخص سرعت با عکس‌العمل سریع پلیس رو به رو است. در نتیجه، کنترل این شاخص هزینه‌های ناشی از جریمه‌ پلیس را نیز کاهش می‌دهد. با توجه به سه جدول فوق مشاهده می‌شود که، سرعت هر ۸ خودرو در ماه آخر نسبت به ماه ابتدایی کاهش داشته است.

در کارخانه شیشه اردکان هزینه‌های سوخت مصرفی بر عهده راننده است. در بسیاری از موارد پیش آمده است که رانندگان با استفاده از سیستم‌های کنترلی مخالفت کرده و در مقابل آن مقاومت می‌کنند. اما داده‌های جدول مربوط به سوخت مصرفی نشان می‌دهد منتفع مالی استفاده از سامانه‌های مدیریت ناوگان در کارخانه شیشه اردکان، خود رانندگان می‌باشند.

به طور متوسط با استفاده از داده‌های جدول فوق مشاهده می‌شود که میزان کاهش سوخت مصرفی در یک ماه برای ۸ خودرو نزدیک به ۳۰۰۰ لیتر بوده است که با احتساب قیمت ۶۰۰۰ ریال برای هر لیتر گازوئیل عددی نزدیک به ۲۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال به دست می‌آید. که میزان صرفه‌جوئی قابل توجهی است.

کارخانه شیشه اردکان با به کارگیری سامانه مدیریت ناوگان و بهره‌ گیری صحیح از این سامانه علاوه بر کاهش هزینه‌های سوخت مصرفی و تعمیرات و نگهداری میزان آسیب به بار را کاهش داده و توانسته است موقعیت تخلیه بار را نیز با دقت بیشتری رصد کند.

با استفاده از این سامانه، میزان دخالت رانندگان در امور جاری کاهش پیدا کرده و رانندگان با توجه به دستورالعمل‌های تعیین شده عمل می‌کنند. کنترل رفتار راننده علاوه بر کاهش هزینه‌های سازمانی و شخصی رانندگان تاثیر زیست محیطی داشته و میزان تصادفات ناشی از بی دقتی رانندگان را نیز کاهش می‌دهد.